پس از میانجیگری حکومت افغانستان در دهه ۹۰ میلادی که به صلح میان حکومت و مخالفان تاجیکستان انجامید، حالا سران کابل برای رسیدن به صلح میان حکومت پاکستان و طالبان پاکستانی میانجیگری میکنند.
آنطرف اما پروسه صلح افغانستان پس از سالها تلاش هنوز به نتیجه نهایی نرسیده و طرفها به توافق نرسیدند.
آگاهان تکروی، نبود روحیه همدیگر پذیری و مداخلات بیرونی را از عوامل اساسی آن عنوان میکنند.
۲۷ جون ۱۹۹۷ در مسکو؛ توافقنامه صلح میان حکومت و حزب مخالف تاجیکستان به امضا رسید.
توافقی که پس از هشت دور مذاکرات با پا درمیانی سازمان ملل، کشورهای همسایه دور و نزدیک به جنگ داخلی در تاجیکستان پایان داد.
در میان تسهیل کنندگان مذاکرات صلح تاجیکستان، نقش حکومت وقت افغانستان به رهبری برهان الدین ربانی برجسته بود. چنانکه امام علی رحمن پس از امضای توافق بارها از نقش کابل یاد کرد.
در روزگاری که تاجیکستان به صلح رسید در افغانستان اوضاع متشنج بود. مجاهدین که هر کدام پیروزی جهاد در برابر شوروی سابق را عربده میکشیدند نتواستند دور یک میز جمع شوند.
جنگ و گاهی هم مذاکره از آن زمان تا به امروز ادامه دارد. دهها و شاید هم صدها فرصت و فرصت سوزیهای پیهم. فرصتهای که هنوز نتیجهی درپی نداشته است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت اما میگوید، مقصر شکست پروسه صلح جانب مقابل است که عهد شکنی کرده اند. دقیق ادعای که اپوزیسیون وارد میکنند.
هرچند افغانها در طول تاریخ میانجی خوبی برای دیگران بوده اما در ۴ دهه گذشته نتوانسته در بین خود به تفاهم برسند. این که چرا؟
بسیاری ها معتقد است که تنها عوامل داخلی مانع رسیدن به صلح در افغانستان نبوده بلکه کشورهای همسایه، منطقه و جهان هم در بسیاری موارد آتش بیار معرکه شده اند. از جمله کشورهای قدرتمند که افغانستان را به میدان جنگها نیابتی مبدل کرده.
با اینحال حکومت میگوید، جنگ پایان یافته و نیازی به مذاکره نیست. مسأله که نگرانیهای جدی از تکرار اشتباه بن را بیشتر کرده است.