چالش‌های اقتصادی و دل‌سردی بخشی قابل توجه دانش آموزان مکاتب از درس، آموزگاران در هرات به این باورند که برخی خانواده‌ها به دلیل فشارهای اقتصادی پای فرزندان‌شان را از مکتب کوتاه کردند، معضل جدی و تاثیرگذار بر آینده‌ی افغانستان است.
این معضل باعث شده مکاتب خصوصی هرات هم با کاهش دانش‌آموز مواجه باشند، کم شدن دانش آموزان، بسته ماندن صنف‌های دخترانه و ضعیف بودن اقتصاد خانواده‌ها از عواملی است که می‌تواند شمار مکاتب خصوصی را در هرات تا ۵۰ فیصد کاهش بدهد.
در سویی دیگر اما برای برخی هم شرایط فعلی باعث تلاش مضاعف برای ادامه درس‌های شان شده است. به باور آنان، امنیت حاکم در افغانستان باعث شده علاوه بر شهرها، در دوردست‌ها روند آموزش و پرورش فعال شود.
اینهمه درحالی گفته می‌شود که اداره معارف هرات چندی قبل گفته بود در سال روان بیشتر چالش‌های صد راه معارف در این ولایت را حل کرده و زمینه آموزش مناسب را برای دانش‌آموزان مهیا کرده است.