یافته‌های یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که چهره‌هایی چون بسم‌الله محمدی وزیر دفاع پیشین زلمی مجددی و زکریا سودا نماینده‌گان پارلمان در تجارت و استخراج معادن بدخشان حالا ویا در گذشته سهم داشته‌اند.
نهاد بین‌المللی گلوبل ویتنس در پژوهش جدیدی می‌گوید که درامد طالبان از معدن لاجورد بدخشان برابر هزینۀ تمام عواید افغانستان از بخش معدن است و مافیای اقتصادی ایتلاف ناهم‌گونی را به وجود آورده‌اند که در مواردی طالبان، فرمان‌دهان محلی، حزب جمعیت اسلامی و برخی از مقام‌های ارشد دولتی در یک صف قرار دارند.
به گزارش بی‌بی‌سی، یافته‌های این نهاد نشان می‌دهد که رقابت گروه‌های مسلح بر سر مدریریت معادن پای طالبان را به بدخشان کشانیده و حالا این گروه بزرگ‌ترین سهام‌دار معادن این ولایت هستند.
در گزارش گفته شده که در حال حاضر یک فرمان‌دۀ غیر مسؤول محلی به نام عبدالملک و یک نمایندۀ مجلس به نام زلمی مجددی به عنوان افرادی یاد شده‌اند که در بیش از یک دهۀ گذشته بیش‌ترین سهم را از استخراج و درآمد معادن بدخشان به دست آورده‌اند.
گفته می‌شود برادر زلمی مجددی برای مدت چندسالی در چارچوب پولیس معدن لاجورد را تحت اداره‌اش داشته و عبدالمالک نیز یکی از دلایل تصرف معدن همین موضوع را عنوان می‌کند.
گلوبال ویتنس نوشته که این دو فرد دارای شبکۀ پیچیده‌یی از روابط در مرکز هستند و از بسم‌الله محمدی وزیر داخلۀ پیشین به حیث حامی عبدالمیک در تصرف معدن لاجورد کران و منجان یاد شده و هم‌چنان گفته شده که آقای محمدی تجارت لاجورد دارد.
در حال حاضر گفته‌هایی نیز وجود دارد مبنی بر این‌که در ولایت پنج‌شیر یک مارکت بزرگ لاجورد ساخته شده و لاجورد بدخشان پس از استخراج غیر قانونی در کران منجان از مسیر مرزی میان بدخشان و پنج‌شیر در این منطقه به ولایت پنج‌شیر انتقال می‌یابد.
استیفن کارتر، از سازمان‌دهنده‌گان این پژوهش گفته‌است که طالبان در سال ۲۰۱۴ تقریبا یک ملیون دالر از معدن گرفته‌اند و در ۲۰۱۵ سهم‌شان کمی افزایش یافته در حدود چهار ملیون دالر، اما در آخر این سال پس از تصرف ولسوالی یمگان خواهان تصرف ولسوالی کران و منجان یا تسلیم‌شدن ملک می‌شوند که او با طالبان معامله کرده و سهم‌شان را ۵۰درصد ساخته‌است.
بر اساس این گزارش گروه دولت اسلامی یا داعش به خاطر دست‌یابی به این گنجینۀ ارزش‌مند، آن را در اولویت استراتیژیکش قرار داده‌است.
عبدالملک در گفت‌گو با بی‌بی‌سی گفته‌است که به ۱۲سال سلطۀ زلمی مجددی که نمایندۀ بدخشان در مجلس نماینده‌گان است در معدن لاجورد پایان داده‌است.
گلوبل ویتنس این افراد را بازی‌گران روی صحنه توصیف کرده و رقابت بر سر مدریریت معادن بدخشان را نمونه‌یی از بازی بزرگ‌تر به سطح افغانستان یاد کرده‌است.
گلوبل ویتنس موفق نشده با بسم‌الله محمدی در این باره صحبت کند و بی‌بی‌سی نیز توفیق چنین امری را حاصل نکرده‌است.
فرمان‌دۀ عبدالمالک هرچند گفته بسم‌الله محمدی را ندیده اما ارتباطش با او را از دوران جهاد و را مقاومت به این‌طرف پذیرفته مگر گفته‌است که مجددی و باندش او را وادار ساخته‌اند تا وظیفه‌اش(در چارچوب پولیس) ترک و به تشویق مردم علیه افراد زلمی مجددی اقدام نماید.
برخی از منابع به گلوبل ویتنس گفته‌اند که رقابت مجددی و ملک پای طالبان را به بدخشان باز کرده‌است.
هرچند این یافته‌ها نشان می‌دهد که عبدالمالک از سال ۲۰۱۱ با طالبان تماس داشته و از ۲۰۱۴ به این‌طرف سالانه در سهم طالبان از درامد معادن لاجورد افزایش داده تا به کران و منجان حمله نکنند ولی عبدالملک با اظهار این مطلب که طالبان نمی‌توانند اراده‌شان را بالایش تحمیل کنند، گفته‌است که این حرف‌ها توطیۀ رقیبش مجددی است.
او گفته‌است که معدن به دست ملت و مردم است، در ۱۴سال حکومت کرزی زلمی مجددی از آن استفادۀ شخصی می‌کرد اکنون زلمی مجددی و برادرش اسدالله مجددی که رییس قطعۀ واحد محافظت معدن بود بیایند از ۱۳سال تسلط‌شان حساب دهند بعدا او از دوسال حساب‌دهی خواهد کرد.
فرمان‌ده ملک اما افزوده‌است که به معدن کاری ندارد، معدن پس از تغییر ریاست جمهوری تعطیل شده و در آن هیچ‌کسی کار نمی‌کند. او گفته‌است کسی نمی‌تواند سندی را پیدا کند که او با کسی معامله کرده باشد چی در درۀ یمگان و چی طالبان.
بر بنیاد یافته‌های گلوبل ویتنس، گروه‌های مسلح تحت امر زلمی مجددی و اسدالله مجددی پیش از تسلط عبدالملک بر معادن کران و منجان در سال ۲۰۱۴، در آمد هنگفتی به جیب می‌زدند و درآمد گروه‌های مسلح مجددی در سال ۲۰۱۴ ۱٫۵ ملیون دالر گفته شده هم‌چنان بر اساس این پژوهش، خانه‌وادۀ مجددی به طالبان باج می‌دهند تا مزاحم کارشان نشود.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که اسدالله مجددی ماهانه چهار ملیون افغانی معادل ۵۹ هزار دالر به طالبان می‌دهد و قاری واصل از فرمان‌دهان طالبان از بسته‌گان اسدالله مجددی است و هم‌چنان مردم محل شاهد ملاقات‌های این دوتن بوده‌اند.
با این وضع، زلمی مجددی در گفت‌گو با بی‌بی‌سی این اتهامات را رد کرده و گفته‌است که او تجارت لاجورد ندارد بل نمایندۀ مردم است.
آقای مجددی گفته‌است که هیچ گروه مسلحی در اختیار ندارد و حلقاتی در حکومت، در وزارت داخله و برخی نهادهای دیگر از فرمان‌ده عبدالملک حمایت می‌کنند و او در این زمینه اسناد دارد.
در همین حال سنگ بیروج در ولسوالی جرم در این گزارش بخش دیگر بازی خانه‌وادۀ مجددی و زکریا سودا، دیگر نمایندۀ مردم بدخشان در مجلس گفته شده‌است.
در پژوهش گفته شده که اسدالله مجددی در هشتاد معدن منطقۀ دیودره سهم پنجاه درصدی دارد و بر اساس این تحقیق ظلم نیروهای وابسته به اسدالله مجددی از عوامل اصلی رفتن برخی از فرمان‌دهان حزب جمعیت اسلامی به صفوف طالبان است.
معدن بیروج در ولسوالی جرم مبلغ هنگفتی را به جیب زورمندان و گروه‌های مسلح محلی می‌ریزد و زکریا سودا سهیم این معدن گفته شده‌است. او متهم به دست‌برد پولی که باید به خزانۀ دولت می‌ریخت، با استفاده از شرکت معدن پنج‌شیر- بدخشان است.
اما زکریا سودا با رد این موضوع به بی‌بی‌سی گفته‌است که به‌تر بود گلوبل ویتنس به جای چند نمایندل مجلس سراغ افراد دیگری را می‌گرفت که پول‌های هنگفتی را در بدخشان به جیب زده‌اند.